اولویت بندی جاماندگان سهام عدالت | جاماندگان سهام عدالت بخوانند

جاماندگان سهام عدالت جمعیتی حدود 20 میلیون نفر را تشکیل داده اند؛ از همین رو کمیسیون اقتصادی طرحی را مصوب نمود تا این افراد بتوانند مجددا ثبت نام داشته باشند. جاماندگان سهام عدالت اگر مشمول این طرح باشند؛ می توانند ثبت نام کنند و از سود آن بهره ببرند. طبق اخبار جدیدی که از سوی دولت به دست رسیده است، واگذاری و ثبت نام برای جاماندگان سهام عدالت از خرداد 1401 آغاز خواهد شد. جاماندگان سهام عدالت با ارائه مدار و مراجعه به دفاتر مذکور می توانند ثبت نام خود را تکمیل نمایند. جدیدترین اخبار از جاماندگان سهام عدالت را اینجا بخوانید.

خبر مهم برای جاماندگان سهام عدالت

محمدرضا پورابراهیمی در یک برنامه تلویزیونی که به موضوع «تکلیف قانونی جاماندگان سهام عدالت» اختصاص داشت، گفت: گزارش‌هایی که ما داشتیم تعداد زیادی از افرادی که مستحق دریافت سهام عدالت بودند مثل افراد تحت پوشش کمیته امداد، بهزیستی، رزمندگان، ایثارگران، کارگران فصلی و خیلی از افرادی که جزو مجموعه‌هایی بودند که کاملاً در اولویت واگذاری بودند این‌ها از دریافت سهام عدالت محروم شده بودند.

وی گفت: کمیسیون اقتصادی در مجلس یازدهم این را در دستور کار قرار داد و پس از بررسی و جلسات مشترک با دولت ظرفیتی را ایجاد کرد برای این که بتواند این واگذاری انجام شود.

پورابراهیمی افزود: ظرفیتش به اندازه‌ای است که ما بتوانیم با اولویت‌های تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی را چهار میلیون تا پنج میلیون در نظر بگیریم و بقیه را اضافه کنیم، سقف آن حداکثر تا ۲۰ میلیون است، ولی طبیعتاً هر چه ما به انتها نزدیک می‌شویم اولویت‌های ما کاهش پیدا می‌کند یا درصد اعطای سهام هم می‌تواند تغییر پیدا کند.

وی گفت: عدد جا ماندگانی که باید احراز شوند، آن بانک اطلاعاتی که در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هست عدد را احصاء کند، چون واگذاری هم بر اساس یک شرایطی است که انجام شود.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: ما به صورت کلی گفتیم که واگذاری انجام شود، این مصوب شد، اما دولت قبل با این مخالفت کرد، مطلبش هم این بود که ما منابع لازم را برای آن نداریم و نهایتاً با تغییر دولت، نامه‌ای را بنده خدمت رئیس جمهور فرستادم، درخواست کردیم که با توجه به این مصوبه کمیسیون و آمادگی برای این واگذاری در ابتدای دولت انجام شود.

پورابراهیمی گفت: آقای رئیس جمهور آن را به سازمان برنامه و وزارت اقتصاد ارجاع دادند، در حین این بررسی‌هایی که ما در نیمه دوم سال گذشته داشتیم بودجه‌ای که در صحن علنی آمد، پیشنهاد سطح کلی در آنجا مطرح شد.

وی افزود: جزئیاتش در متن مصوب کمیسیون بود، اما در قانون بودجه فقط یک عبارت کلی آمد در خصوص واگذاری، تکلیف را انجام داد، به استناد این تکلیف، آن جزئیات مجموعه واگذاری در آیین نامه دولت می‌تواند مد نظر قرار بگیرد.

پورابراهیمی اضافه کرد: دولت مکلف است امسال بر اساس قانون بودجه به جا ماندگان سهام عدالت با اولویت افراد تحت پوشش بهزیستی، کمیته امداد و همه کسانی که مشمول دریافت سهام عدالت و واجد شرایط هستند و به هر دلیل دریافت نکردند، حتی بعضی‌ها برگه‌های سهام عدالتشان صادر شده، اما تحویلشان نشد و نهایی نشد، از این افراد هم تعداد زیادی داشتیم که در زمان بررسی، مکاتباتی با کمیسیون اقتصادی داشتند، این مجموعه در کنار بقیه موارد مثل بازنشستگان و مجموعه‌های دیگر که به این گروه اضافه می‌شوند مشمول جا ماندگان سهام عدالت خواهند بود که مشمول این قانون خواهند شد.

وی گفت: ما در این قانون به صورت کلی گفتیم کسانی که واجد شرایط هستند و جامانده هستند و سهام عدالت به آن‌ها اختصاص پیدا نکرده باید واگذاری انجام شود، طبیعتاً این در حوزه آیین نامه‌ها در سامانه دولت قرار می‌گیرد و اختیار دولت است که باید در این جا بیاید.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: اگر مبنای واگذاری، واگذاری باشد که در سال‌های گذشته صورت گرفته و ایام سال ۸۵ به بعد بوده، با همان مکانیزم و همان رویکرد اتفاق می‌افتد.

پورابراهیمی گفت: مثلاً به افراد تحت پوشش امداد تخفیف داده می‌شود یا روش‌های دیگر، این جا به صورت کلی در قانون آمده، جزئیات آن اشاره نشده است.

وزارت اقتصاد متولی است اجرای این قانون است

پورابراهیمی گفت: کاملاً مشخص و واضح است در بخشی از گروه‌های هدف عدد و رقم کاملاً معلوم است.

وی افزود: بر اساس آمار، مجموع کسانی که تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی بودند در زمان واگذاری تا امروز جز آن ۵۰ میلیون نفربودند، پنج میلیون و ۱۵۰ هزار نفر سهام عدالت دریافت کردند.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: افرادی که الآن به ما اطلاع دادند یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر تقریباً افراد تحت پوشش کمیته امداد هستند که این‌ها فاقد سهام عدالت هستند و جزو جا ماندگان هستند و بر اساس این قانون باید سهام به آن‌ها واگذار شود، با روش قبل، با تخفیف هم باید واگذار شود.

پورابراهیمی افزود: به این شکل است که مثلاً یک میلیون تومان قبلاً واگذار می‌کردند می‌گفتند ۵۰ درصدش را مثلاً از محل سود سهام تسویه می‌کردند و سهام واگذار می‌شد، افرادی که تخفیف نداشتند کل یک میلیون از محل سود سهام باید تسویه می‌شد.

وی گفت: یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر برآورد کمیته امداد است، نزدیک دو میلیون و ۲۰۰ - ۳۰۰ هزار نفر هم افراد تحت پوشش بهزیستی هستند.

پورابراهیمی افزود: این‌ها بر اساس قانون و طبق روالی که سنوات گذشته برای مرحله اول واگذاری بوده است مشمول دریافت تخفیف هستند، بقیه افراد که جزو این دو دهک محسوب نمی‌شوند این‌ها بر اساس روال عادی مشمول می‌شوند.

وی گفت: به عنوان مثال خانواده بزرگ ایثارگران در قانون بودجه نسبت به آن‌ها تصمیم گیری می‌کنیم، برآورد ما این است که نزدیک به سه میلیون نفر شامل این مجموعه هستند و گروه‌های دیگر مثلاً روستائیان، کارگران فصلی و مجموعه‌های دیگر هستند.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: در حوزه پایگاه جامع رفاه ایرانیان باید استعلام شوند که آیا مشمول هستند و در قانون می‌گوید این‌ها باید بر اساس مکانیزمی مشمول باشند، دارایی، درآمدشان و همه اینها، اشتباهی که در دوره اول انجام شد این بود افرادی داشتیم که مثلاً فردی معلم بود به او نداده بودند و فرد دیگری که شرایطش از نظر درآمدی بیشتر بود به او داده بودند، این خطا و اشتباه در مرحله اول باعث مشکلات ما شده است.

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بانک اطلاعاتی را در اختیار وزارت اقتصاد قرار دهد

پورابراهیمی گفت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اینجا بسیار مسئولیت مهمی دارد و در قانون هم آمده است، اگر بانک اطلاعاتی را در اختیار وزارت اقتصاد قرار ندهد امکان تشخیص افراد به جز گروه‌هایی که تحت پوشش کمیته امداد، بهزیستی، رزمندگان معسر، امکان پذیر نخواهد بود لذا وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید پایگاه جامع اطلاعاتی اش را در اختیار وزارت اقتصاد قرار دهد، شناسایی آنجا انجام شود بر اساس آن شناسایی باید واگذاری شکل بگیرد.

وی با بیان این که واگذاری سهام عدالت مراحلش تعریف شده است، افزود: در متنی که آوردیم این گونه گفتیم «افراد تحت پوشش امداد و بهزیستی»؛ این واضح است، بعد می‌گوییم «و کلیه افراد واجد شرایط»، این طبق قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴، ماده ۳۴ دقیقاً می‌گوید چگونه تعیین می‌شوند و چگونه اجرا می‌شود.

پورابراهیمی گفت: شناسایی با روش علمی؛ در اختیارِ دولت است. در قانون دقیقاً آمده و اشاره کرده که وزارت اقتصاد با همکاری وزارت کار و رفاه اجتماعی باید برود این را بر اساس روش علمی انجام دهد.

وی افزود: قانون بودجه یک ساله است و طبق تکالیفی که در آنجا آمده یک سال باید عمل کند و تمهیداتش باید در ابتدای سال صورت بگیرد. ما در آنجا گزارش سه ماهه خواهیم گرفت.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: اکنون دولت کار را شروع کرده، پیش بینی ما این است که فرایند واگذاری با توجه به تجربه‌ای که در طول سال‌های اخیر داشتیم و مخصوصاً با دستور مقام معظم رهبری در اردیبهشت سال ۹۹ که خیلی از این اختیارات را به شورای عالی بورس واگذار کردند و فرمودند از طریق آنجا تصمیم گیری شود، خیلی از این موضوعاتی که الآن ابهام را شاید در سطح فضای تخصصی تعریف می‌کند به نظرم در آنجا قابل حل است و عملاً نحوه واگذاری و شکل واگذاری در آنجا قابل بیان است.

پورابراهیمی افزود: اولین موضوع؛ دامنه شمول است، بعضی گروه‌ها کاملاً مشخص است، بعضی از آن‌ها باید در پایگاه جامع رفاه ایرانیان تعریف شود، وزارت کار و رفاه اجتماعی این دفعه نباید بگوید ما اطلاعات کامل نداریم و نمی‌توانیم، اینجا تکلیف وزارت رفاه است و سالهاست وزارت رفاه از تکلیف قانونی خود شانه خالی کرده است.

اولویت اول سهام عدالت حدود چهار تا پنج میلیون نفر هستند

وی گفت: افراد مرحله اول که اولویت اصلی ما هستند حدود چهار تا پنج میلیون نفر هستند. اولویت بعدی ما افرادی هستند که تحت پوشش نیستند، ولی بر اساس قانونی که قبلاً تنظیم شده و بر اساس اطلاعاتی که وضعیت دارایی، درآمد و شرایط زندگی شان را تعریف می‌کند که در همان کارگروه تخصصی که قانون تعریف کرده باید با روش علمی شناسایی شوند.

پورابراهیمی افزود: امیدواریم برای یک بار در کشور وزارت رفاه این پایگاه جامعی که ما از آن نام می‌بریم تعیین تکلیف کند، نه تنها برای سهام عدالت، صدها جا اشاره شده به این جا شما می‌خواهید یارانه کسی را وصل یا قطع کنید باید اطلاعاتش را در آنجا ببینید.

وی گفت: این حتماً مبنای تصمیم است، اگر این اطلاعات نباشد، اشتباهی که در سال ۸۵ انجام شد به حدود ۱۰ - ۱۵ میلیون نفر که واجد دریافت سهام عدالت نبودند سهام عدالت داده شد، افرادی که واجد بودند حذف شدند، این می‌شود نبود اطلاعات دقیق در کشور.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: این بار نباید این خطا اتفاق بیفتد، این پایگاه جامع حتماً باید مبنای تصمیم باشد، وزارت رفاه باید قطعاً پای کار بیاید.

پورابراهیمی گفت: ما برنامه مان این است، وزارت اقتصاد هم خوب ورود کردند، وزارت رفاه هم همکاری کنند، ما بخش اول شناسایی مان که در دهک‌های تحت پوشش است کاملاً مشخص است، کافی است طی نامه و مکاتبه‌ای از وزارت اقتصاد آمار دقیق، فهرستشان را سازمان حمایتی بدهند.

وی افزود: در کنار این قضیه گروه‌های بعدی است، از طریق پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان حتماً قابل رسیدگی خواهد بود.

پورابراهیمی در پاسخ به این پرسش که آیا می‌شود گفت الآن هر کسی که یارانه بگیرد ممکن است به او تعلق بگیرد؟ گفت: نه، می‌تواند تغییراتی کرده باشد، به روزرسانی و کاملاً بر اساس سال ۱۴۰۱ یک ارزیابی انجام شود، البته اطلاعاتی ما از قبل داریم که چقدر کارگران فصلی گرفته اند یا نگرفته اند، چقدر افراد برگه سهام عدالت برای آن‌ها چاپ شده، اما ماهیت واگذاری سهام عدالت حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر هستند که سه میلیون نفر افراد خانواده ایثارگران، رزمندگان، جانبازان، خانواده شهدا، هر کسی که در گروه خانواده ایثارگران هستند، آماری که چند روز قبل گرفتیم.

وی افزود: این اطلاعات همه باید بررسی شود، این طور نیست که ما به صرف این که یک گزارشی به ما بدهند که این سه میلیون، تک تکشان باید بررسی شود امکان دارد که مشمول نباشند.

زمان معاملاتی شدن جاماندگان سهام عدالت

به گفته عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، شورای عالی بورس هنوز در مورد زمان معاملاتی شدن سهام عدالت، تصمیم نگرفته است.‌ ابتدا باید آ‌یین‌‎نامه اجرایی سهام عدالت اصلاح و تصویب شود که هنوز روند اصلاح آن تمام نشده است. پس از آن باید ترتیبات برگزاری مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی انجام شود، سپس شورای عالی بورس در مورد معاملاتی شدن سهام عدالت تصمیم‌گیری می‌کند.

ماجرای جاماندگان سهام عدالت چیست؟

بر اساس این گزارش، با آزادسازی سهام عدالت در اردیبهشت سال ۱۳۹۹ و قیمت قابل توجه این سهام متاثر از وضعیت بازار سرمایه در آن روزها، بحث مشمول بودن یا نبودن سهام عدالت داغ شد. درحالی که طبق آمار حدود ۴۹ میلیون نفر مشمول سهام عدالت هستند، همواره صدای اعتراض عده ای که به گوش می‌رسد که چرا با وجود اینکه جزو دهک های کم درآمد جامعه هستند، مشمول این سهام نمی شوند.

در هر حال دولت دوازدهم درحالی به کار خود پایان داد که اعلام شد پرونده ثبت نام سهام عدالت بسته شده است و امکان اینکه مشمول جدیدی پذیرفته شود وجود ندارد؛ هرچند که مجلس نشینان هر از گاهی دوباره برگه وعده اختصاص سهام عدالت به جاماندگان را رو می‌کردند. با این حال و هرچند که سقوط آزاد بازار سرمایه باعث کاهش ارزش واقعی سهام عدالت شد و درحال حاضر نیز امکان فروش این سهام آنطور که باید و شاید وجود ندارد، اما سهام عدالت همچنان از ارج و قرب نیفتاده و افراد زیادی خواهان آن هستند.

شاید به همین دلیل است که هرچند وقت یکبار یکی از مسئولان، مخصوصا نمایندگان مجلس وعده های جدیدی درمورد ثبت نام جاماندگان سهام عدالت میدهند و اخیرا هم تاریخی را برای ثبت نام این افراد اعلام کرده اند. درمورد اینکه تعداد جاماندگان سهام عدالت چقدر است نیز روایت های مختلفی وجود دارد. برخی آن را ۴ میلیون نفر می‌دانند که شامل افرادی می‌شود که برگه سهام عدالت را از سالهای قبل در دست دارند اما به دلیل اینکه ثبت نام خود را کامل نکرده بودند، مشمول حساب نمی‌شوند. برخی دیگر هم بر این باورند که دسته دوم کسانی از شش دهک کم درآمد جامعه هستند که به هر دلیل در فرآیند شناسایی و پرداخت سهام عدالت قرار نگرفتند و اگر دولت بخواهد سهام جدیدی اختصاص دهد، باید به آنها توجه کند که این تعداد حدود ۲۰ میلیون نفر هستند که احتمال دارد ۴ میلیون از آنها کسانی باشند که کارت سهام عدالت دارند؛ بنابراین حداقل ۱۶ میلیون نفر هستند که مستحق گرفتن سهام عدالت بوده، اما تا کنون سهامی دریافت نکرده‌اند. برخی دیگر نیز تعداد جاماندگان را ۲۰ میلیون نفر تخمین می‌زنند.

قانون بودجه جاماندگان سهام عدالت

اما مهمترین نکته درمورد ثبت نام جاماندگان، منابع مورد نیاز است. چراکه این سهام باید از سهم دولت به مشمولان اختصاص یابد. باید توجه داشت که در بودجه سال جاری، دولت هزینه‌ها را چندان افزایش نداده و در تامین منابع تمرکز خود را از فروش اوراق برداشته و به سمت مالیات و البته نفت برده است. چراکه طبق اماری که در لایحه بودجه منتشر شده بود، واگذاری دارایی های مالی برای سال ۱۴۰۱، ۲۹۹ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که نسبت به سال ۱۴۰۰ که بیش از ۴۲۷ هزار میلیارد تومان بود، کاهشی ۳۰ درصدی داشته است. البته هنوز جدول نهایی منتشر نشده است.

تنها موردی که درمورد سهام عدالت در قانون بودجه ذکر شده، در تبصره دو این قانون بوده که آمده است: دولت موظف است از محل باقی مانده سهام متعلق به دولت یا شرکت های دولتی در بنگاه های قابل واگذاری در هر بازار موضوع گروه های (۱) و (۲) ماده (۲) قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نسبت به واگذاری سهام عدالت به افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) مددجویان سازمان بهزیستی کشور و کلیه افراد واجد شرایط طبق قانون نحوه اجرای سیسات های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی اقدام کند.

لازم به ذکر است که پیگیری های ایسنا از شرکت سپرده گذاری مرکزی و همچنین سازمان بورس و اوراق بهادار نشان داد که به آن ها نیز موضوع جدیدی در این راستا ابلاغ نشده است.

مشمولان جاماندگان سهام عدالت، چه اشخاصی هستند؟

حدود ۲۰ میلیون نفر از افراد جامعه که واجد دریافت سهام عدالت هستند، به هر دلیلی جامانده‌اند و این سهام به آنها واگذار نشده است. همچنین،  حدود دو میلیون و ۳۰۰هزار نفر از افراد تحت پوشش کمیته امداد و بیش از یک میلیون و ۳۰۰هزار نفر از افراد تحت پوشش سازمان بهزیستی، فاقد سهام عدالت هستند و این افراد نیز باید تعیین تکلیف شوند.

به گفته پورابراهیمی، پیشنهاد ما این است که تخصیص سهام عدالت به جاماندگان بر اساس اولویت‌بندی انجام شود و اولویت هم با افراد تحت پوشش سازمان‌های حمایتی مانند کمیته امداد امام خمینی، سازمان بهزیستی و رزمندگان معسر است.

موضوع ثبت‌نام از مشمولان جدید سهام عدالت، توسط کمیسیون اقتصادی مجلس در حال پیگیری است و باید منتظر ماند و دید خروجی تصمیمات نمایندگان در این کمیسیون چیست و تحت چه شرایطی و در چه زمانی ثبت‌نام از مشمولان جدید و جاماندگان سهام عدالت صورت می‌گیرد. در صورتی که کار ثبت‌نام از سهامداران عدالت به ثمر برسد و آغاز شود، اعضای جدید کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی که سهام عدالت ندارند، در اولویت دریافت این سهام قرار می‌گیرند.

۱۴ شهریورماه سال ۱۴۰۰ و پس از گذشت حدود یک سال از بلاتکلیفی جاماندگان از سهام عدالت، محمدرضا پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس، از موافقت رییس‌جمهور با اختصاص سهام برای جاماندگان سهام عدالت تا پایان سال و ارجاع موضوع به سازمان برنامه و بودجه خبر داد. به گفته وی، سهام‌ عدالت به جاماندگان اختصاص خواهد یافت و اولویت با سازمان‌های تحت پوشش نهادهای حمایتی است. محل تامین سهام نیز از سبد دستگاه‌هایی است که سهام آنها برای سهام عدالت در نظر گرفته شده‌ بود و از همان سبد و از باقیمانده همان سهام شرکت‌ها، سهام جاماندگان تامین خواهد شد.