شیراز، کیش و چابهار رکورد ترکیه و ارمنستان را زدند!

 ایده‌آلِ متولیان سفر، دهه‌ها بر این بوده که مردم با «تور» سفر کنند تا هم سفرِ ارزان‌تر و سازمان‌یافته‌تری را تجربه کنند و هم چرخ اقتصاد صنعت گردشگری و مشاغل آن بچرخد، اما مرور قیمت تورها نشان می‌دهد سفرِ ارزان با تور، درحال حاضر آرمان و ایده‌آلی بیش نیست.

در آستانه تعطیلات نوروز، اگرچه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به عنوان متولی سفر تاکید بر منطقی و ارزان‌شدن قیمت خدمات دارد، اما تا کنون اقدامی در این راستا صورت نگرفته است. حتی با وجود آن‌که دستگاه حاکمیت و دولت بر مزایا و ارزش افزودۀ صنعت گردشگری برای کشور بارها تاکید کرده و تقویت آن را خواستار شده‌اند، اما نه تنها هیچ اقدام حمایتی برای منطقی شدن قیمت خدمات سفر صورت نگرفته که هر بار با ارائه طرحی در مجلس و یا تصویب مصوبه‌ای به ویژه در بخش مالیات‌ها گامی در راستای گران‌تر شدن و خروج سفر از دسترس گروه‌های بیشتری از مردم برداشته شده است، به طوری که طبق آخرین گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس ۴۰ درصد مردم کشور همچنان امکان سفر رفتن ندارند.

درحال حاضر، قیمت تورهای نوروزی چابهار، کیش، قشم و حتی شیراز از یک سفر معمولی به شهرهای وان و استانبولِ ترکیه و ایروانِ ارمنستان گران‌تر تمام می‌شود. اگرچه، سفر خارجی برای ایرانی‌ها در شرایط کنونی کم‌هزینه و بی‌دردسر نیست، از هزینه‌های تست PCR هنگام خروج و ورود از/ به کشور گرفته تا پرداخت عوارض خروج و مخارج تامین ارز...، از همین در فصل گذشته به رغم این‌که قیمت تور کیش برابر و در مقطعی، حتی گران‌تر از سفر استانبول ترکیه شده بود، آژانس‌ها از حجم زیاد استفبال ایرانی‌ها برای سفر به جزیره کیش سخن می‌گفتند. با این حال، استقبال از تورهای پاییزی کیش دلیلی بر گرایش طیف بیشتری از مردم به سفر با تورهای داخلی است؛ چرا که آمارها، اظهارات فعالان و مدیران گردشگری تایید بر این است که اقبال و ترجیح عمومی، سفر با وسایل نقلیه شخصی است که مدیریت هزینه‌های آن در شرایط اقتصادی کنونی، کنترل‌شده‌تر است و سفر داخلی با تور نیز همانند اقامت در هتل به قشر خاصی از جامعه محدود شده است.

براساس تبلیغات نوروزی آژانس‌های مسافرتی، یک تور  چهار روزه به جزایر قشم، هرمز و بندرعباس که با هواپیما انجام می‌شود، حدود هفت و نیم میلیون تومان برای یک نفر قیمت دارد. درحالی که قیمت یک تور چهارروزه به استانبول ترکیه با اقامت در هتلی هم‌کیفیت با هتل تور قشم و هرمز، حدود پنج میلیون تومان است و قیمت تور شش‌روزه استانبول با همان کیفیت خدمات، برای هر نفر به هفت میلیون تومان می‌رسد. هرچه کیفیت و ستاره هتل در استانبول بالاتر باشد طبیعتا به همان نسبت، نرخ‌ها افزایش پیدا می‌کند.

تور معمولی کیش برای سه شب که خدمات آن شامل هتل، حمل و نقل فرودگاهی و بلیت رفت و برگشت هواپیما است، در حالت معمول هر نفر حدود پنج میلیون تومان برای یک نفر قیمت‌گذاری شده است. اگرچه با انتخاب هتل‌های ارازن‌تر و کم‌ستاره که خدمات نازلی دارند، می‌توان تور حدود دو و نیم میلیون تومان هم پیدا کرد. از طرفی، هزینه تور با اقامت در لوکس‌ترین هتل جزیره کیش تا ۱۲ میلیون تومان برای هر نفر می‌رسد که خدمات آن شامل بلیت رفت و برگشت هواپیما، سه شب هتل، صبحانه و ناهار و حمل و نقل فرودگاهی است.

تور چهارروزه چابهار نیز که طولانی‌ترین مسیر هوایی داخل کشور را دارد، برای نوروز هر نفر تا حدود ۱۰ میلیون تومان رسیده است. درحالی‌که تور چهار روزه ارمنستان حدود هشت میلیون تومان قیمت‌گذاری شده است.

تور چهارروزه ماسوله (گیلان) که زمینی و با اتوبوس انجام می‌شود هر نفر تا حدود چهار میلیون تومان در بازار سفرهای نوروزی تبلیغ شده است.

تور چهارروزه کرمان نیز اگر با هواپیما انجام شود تا پنج میلیون برای یک نفر هزینه برمی‌دارد. تور یزد که معمولا با اتوبوس اجرا می‌شود نیز حدود چهار میلیون تومان برای هر نفر قیمت دارد. هزینه تور چهارروزه شیراز با هواپیما از مرز هفت میلیون تومان نیز برای یک نفر در نوروز عبور کرده است.

طبیعتا نوع و کیفیت خدمات، قیمت این تورها را جابه‌جا می‌کند، اما آن‌چه در بازار سفر مشاهده می‌شود قیمت تورها حول همین مبالغ می‌چرخد.

در سه سال اخیر افزایش پی در پی بلیت هواپیما و کرایه اتوبوس، تورم مواد خوراکی و هزینه نگهداری هتل در کنار سایر گرانی‌ها، هزینه سفر با تور را از حالت مقرون به صرفه برای خانوار ایرانی خارج کرده است و به جای آن‌که سیاست‌های منطقی‌سازی و ساماندهی هزینه سفر اعمال شود، با برخی تصمیم‌گیری‌ها همچون اضافه کردن انواع مالیات و مالیات بر ارزش افزوده به این بخش، هزینه سفرهای داخلی گران‌تر شده است، مثلا از دی ماه امسال طبق مصوبه مجلس قبل، ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده روی نرخ بلیت هواپیما اضافه شده است. از طرفی، خدمات هتل‌ها و آژانس‌های مسافرتی نیز مشمول مالیات و عوارض‌های مختلف و متعدد است و در دو سال اخیر نیز با افزایش هزینه حامل‌های انرژی مواجه شده‌اند که همه آن‌ها روی هزینه سفر محاسبه شده و از مردم گرفته می‌شود.

علاوه بر این، در پنج سال اخیر به جای آن‌که برای ارزان‌سازی و در دسترس قرار گرفتن سفر برای طیف بیشتری از مردم برنامه‌ریزی و اقدام شود و جمعیت بیشتری برای سفرهای داخلی به شیوه ساماندهی‌شده تشویق شوند که اثرات آن به اقتصاد کشور برگردد، عوارض خروج از کشور گران‌تر شده است تا به این شکل سفر خارجی مردم کمتر شود تا شاید در داخل کشور بیشتر سفر کنند.  

به نظر می‌رسد برخلاف آن‌که دولت‌ها تاکید مضاعف بر نشاط‌آفرینی درجامعه دارند، اما نگاه و سیاست‌های‌شان درباره ایجاد و تقویت اوقات فراغت چندان جدی نیست و تا کنون، جز اختصاص وام بابهره از بانک‌ها و سفرهای اقساطی راه‌کار دیگری نداشته‌اند.  

منبع:ایسنا