قیمت بنزین ۱۸ هزار تومان؟! | خبر جنجالی سه نرخی شدن قیمت بنزین
خبری مبنی بر سه نرخی شدن قیمت بنزین (هر باک تا ۳۰ لیتر به مبلغ لیتری ۳ هزار تومان، از ۳۰ لیتر تا ۶۰ لیتر به مبلغ لیتری ۷ هزار تومان و از ۶۰ لیتر به بالا به مبلغ هر لیتر ۱۸هزار تومان) منتشر شده است، آیا این خبر صحت دارد؟
خبرملت: در ماه های اخیر بحث افزایش قیمت بنزین در رسانه ها مطرح بوده و شایعاتی نیز همواره در فضای مجازی منتشر شده است. قیمت بنزین برای آخرین بار در سال 1398 افزایش پیدا کرد. هم اکنون قیمت بنزین سهمیه ای به ازای هر لیتر 1500 تومان است. همچنین قیمت بنزین آزاد نیز به ازای هر لیتر 3000 تومان می باشد. تازه ترین خبر درباره قیمت بنزین را در ادامه بخوانید.
چندی پیش خبری مبنی بر سه نرخی شدن قیمت بنزین به نقل از خبرگزاری تسنیم منتشر شد. جزئیات خبر به شرح زیر بود: پس از ماهها تایید و تکذیب بالاخره خبرگزاری تسنیم از طرح بنزینی دولت ابراهیم رئیسی با محوریت قیمت سوم بنزین رونمایی کرد. بر اساس این طرح مصرف هر باک تا ۳۰ لیتر به مبلغ لیتری ۳ هزار تومان، از ۳۰ لیتر تا ۶۰ لیتر به مبلغ لیتری ۷ هزار تومان و از ۶۰ لیتر به بالا به مبلغ هر لیتر ۱۸هزار تومان عرضه شود.
در همین زمینه خبرگزاری تسنیم واکنش نشان داد و در اطلاعیهای اعلام کرد: کانال جعلی تسنیم اقتصادی خبری درباره قیمت جدید بنزین منتشر کرده است و هیچ خبری درباره قیمت بنزین در سایت و فضای مجازی این خبرگزاری منتشر نشده است .
تسنیم نوشت: لازم به ذکر است که دولت در حال حاضر هیچ برنامه و تصمیمی برای تغییر قیمت بنزین ندارد و قیمتهای اعلامی کذب است.
واکنش رسمی به شایعه سه نرخی شدن قیمت بنزین
معاون مدیر عامل شرکت پالایش و پخش فراوردههای نفتی با بیان اینکه تا پایان سال هیچ برنامهای برای تغییر قیمت بنزین نداریم، گفت: سوختهایی را که بعضا از برخی کشورها به دلیل آنچه موضوع پایین بودن کیفیت مطرح میکنند تحویل نمیگیریم و حتی یک لیتر را هم در داخل کشور به مصرف نمیرسانیم.
علی زیار در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره مباحثی در زمینه سهنرخی شدن بنزین اظهار داشت: مباحثی که در برخی محافل عنوان میشود ملاک نیست بلکه شاخص ما مصوبهای است که دولت اعلام میکند که در این رابطه تاکنون چیزی به ما ابلاغ نشده است، این موضوع باید از سوی مراجع رسمی و مسئولین یعنی رئیسجمهور و یا وزیر نفت مطرح شود.
وی تصریح کرد: ما برای کنترل مصرف یک سیاست قیمتی داریم که قیمت کالایی را که پرمصرف است بالا میبریم تا بهینه مصرف شده و حیف و میل نشود، سیاست غیرقیمتی هم داریم که پایش و رصد میکنیم و سامانههای جدید بکار میگیریم که در شبکه تامین و توزیع اتلاف نداشته باشیم. یک موضوع هم بحث قاچاق است برای اینکه مصرف را کنترل کنیم، زیرا قاچاق نیز خود را در میزان مصرف نشان میدهد.
معاون مدیر عامل شرکت پالایش و پخش فراوردههای نفتی با تاکید بر لزوم بکارگیری کارت سوخت شخصی برای پایش و کنترل میزان مصرف گفت: اگر مردم از کارت سوخت خودشان استفاده کنند هم میتوانیم داده برای تحلیل تولید و مصرف داشته باشیم و هم میتوان روی مصرف و قاچاق کنترل و مراقبت بیشتری صورت گیرد، اینها سیاستهای غیرقیمتی برای کنترل و برنامهریزی و مدیریت مصرف هستند.
وی خاطرنشان کرد: اینکه مطرح میشود الزامی شدن کارت سوخت شخصی مقدمه چند نرخی شدن است، صحت ندارد.
وی ادامه داد: در بحث جلوگیری از قاچاق سوخت هم به ما کمک میکند، در واقع کارت سوخت هم سامانه نظارتی است و هم تولید داده میکند، اگر قرار باشد همه از کارت جایگاهدار استفاده کنند دادهای در اختیار ما قرار نمیگیرد در صورتی میتوانیم از سامانه سوخت استفاده مطلوب کنیم که همه از کارت شخصی استفاده کنند که بتوانیم روی دادهها حساب کنیم و تحلیل و برنامهریزی آینده را داشته باشیم.
معاون مدیر عامل شرکت پالایش و پخش فرآوردههای نفتی با یادآوری اینکه دولت هیچ برنامهای برای تغییر قیمت بنزین ندارد، گفت: اگر سیاستی ابلاغ شد ما هم در راستای آن سیاست عمل میکنیم اما درکل طبق آنچه همه مطلعیم امسال هیچگونه افزایش قیمتی در بنزین و گازوئیل اعمال نخواهد شد و تاکنون هم چیزی غیر از این گفته نشده است، ما فعلا برنامه داریم که همه از کارت سوخت شخصی استفاه کنند تا دادههای درست داشته باشیم، همچنین برنامههای تولید را به جدیت پیگیری میکنیم و باضافه اینکه روی سیاستهای غیرقیمتی برای کنترل مصرف کار میکنیم.
وی درباره صادرات نیز با اعلام اینکه دولت فعلا صادرات بنزین و گازوئیل ندارد، خاطرنشان کرد: غیر از بنزین و گازوئیل برخی فرآوردههایی را که مازاد مصرف داریم، صادر میکنیم، اما بعد از کرونا به خاطر مصرف شدید و غیرمتعارف اولویت تامین نیاز داخل است، بنابراین صادرات بنزین و نفتگاز نداریم.
زیار درباره برخی محمولههای صادراتی که بعضا برگشت میخوردند، توضیح داد: صادرات از مسیر مینیریفاینریها و بخش خصوصی صورت میگیرد سوخت تولیدی زیر نظر شرکت پالایش و پخش با کیفیت و استاندارد جهانی است، ما قبلا ۴۰ تا ۵۰ میلیون لیتر به تمام بازارهای بینالمللی صادرات داشتیم و برگشتی در کار نبود، اکنون هم حتی میتوانیم به اروپا صادرات داشته باشیم اما فعلا مازاد نداریم.
وی افزود: ما اکنون سوختهایی را که بعضا از برخی کشورها به دلیل آنچه موضوع پایین بودن کیفیت مطرح میکنند تحویل نمیگیریم و حتی یک لیتر را هم در داخل کشور به مصرف نمیرسانیم، این صادرکنندگان به قیمت صادراتی خوراک تحویل میگیرند و سوخت تولیدی را صادر میکنند اینها تحت پوشش وزارت صمت صادرات دارند، سوخت تولیدی ما در سطح استاندارد حتی اروپا است و در آینده بهتر هم خواهد شد.
معاون مدیر عامل شرکت پالایش و پخش فرآوردههای نفتی گفت: ما در حال حاضر نفت کوره، الپیجی، سوخت جت و نفت سفید صادر میکنیم اما در مورد بنزین و گازوئیل اولویت تامین نیاز داخل است. صادرات نفت کوره در تابستان ۶۰ میلیون لیتر در روز و در زمستان به ۴۰ میلیون لیتر میرسد، گاز مایع هم به صورت محمولههای ۳۰ هزار ۵۰ هزار و ۱۰۰ هزار تن و بر اساس انبارش در بورس عرضه میشود. نفت سفید نیز بر اساس مازاد و نیازی که خریدار اعلام میکند، صادر میشود.
معاون رئیسی درباره قیمت بنزین چه گفت؟
پیشتر نیز شایعه افزایش قیمت بنزین باعث نگرانی مردم شده بود که معاون پارلمانی رئیس جمهور در این باره توضیحاتی ارائه کرد.
سید محمد حسینی معاون پارلمانی رئیس جمهور که مهمان برنامه صبحگاهی شبکه دو بود در پاسخ به سوال المیرا شریفی مقدم گفت: امسال قیمت بنزین و آرد گران نمی شود.
اما در عین حال دولت از طرح بنزینی جدید خود رونمایی کرد. بر اساس این طرح، بنزین آزاد نیز سهمیهبندی میشود و در هر ماه میزان مشخصی بنزین آزاد و بنزین دولتی به کارت سوخت هر خودرو شارژ میشود.
مدیر شرکت پخش فرآوردههای نفتی منطقه ارومیه، احمد مجرد، ضمن اشاره به استقبال مردم این منطقه در استفاده از کارت سوخت شخصی، از طرح جدید دولت مبنی بر سهمیهبندی جدید بنزین برای هر خودرو خبر داد.
در طرح جدید، کارت سوخت خودروها در ابتدای هر ماه ۲۱۰ لیتر شارژ میشود که ۶۰ لیتر آن همان سهمیه قبلی بنزین دولتی با نرخ لیتری ۱۵۰۰ تومان است و ۱۵۰ لیتر دیگر بنزین آزاد با نرخ لیتری ۳۰۰۰ تومان است. مجرد تاکید کرد که بنزین دولتی در صورت عدم استفاده تا پایان ماه، در کارت سوخت باقی میماند و تا حداکثر ۹ ماه قابل استفاده خواهد بود، اما سهمیه بنزین آزاد در صورت عدم استفاده تا پایان ماه صفر شده و در ابتدای ماه بعد مجددا شارژ میشود.
طبق اظهارات او، بررسی اطلاعات سامانه هوشمند سوخت نشان داده است که از ابتدای اجرای طرح بهبود نظام توزیع و بهینه سازی کارتهای آزاد در جایگاههای سوخت، استفاده مردم از کارت سوخت شخصی در هر دو نرخ سهمیه و آزاد بالغ بر ۶۶ درصد افزایش داشته است.
از ابتدای سال جاری که استفاده از کارت سوخت شخصی در جایگاه بنزین اجباری شد و بسیاری اعلام کردند که این موضوع مقدمهای است برای طرح جدید بنزینی دولت که احتمالا با سه نرخی شدن بنزین همراه خواهد بود. هرچند دولت هنوز برنامهی خود برای سهمیهبندی جدید بنزین را اعلام نکرده است، اما پیشنهادی که می تواند در این برهه کمک کند این است که افراد ۶۰ لیتر بنزین دولتی با نرخ لیتری ۱۵۰۰ تومان داشته باشند و علاوه بر آن ۱۵۰ لیتر بنزین آزاد با نرخ لیتری ۳۰۰۰ تومان در اختیار داشته باشند اما اگر فردی بیش از سهمیه در نظر گرفته شده بخواهد آن را با نرخ بالاتری تهیه کند.
وضعیت مصرف بنزین در کشور به شدت نسبت به میانگین جهانی بالاست، به طوری که میانگین مصرف روزانه بنزین در سال جاری به بیش از ۱۱۰ میلیون لیتر رسیده است و در روز ۲۹ اسفندماه ۱۴۰۱ نیز رقم بیسابقه ۱۴۴ میلیون و ۳۰۰ هزار لیتر ثبت شد. ناترازی بین میزان عرضه و تقاضا به دلایل مختلف از جمله قیمت پایین سوخت در ایران وارد یک چرخه معیوب شده که راه حل خارج شدن از آن سیاستگذاری درست برای اصلاح الگوی مصرف است.
به نظر میرسد در چنین شرایطی که مصرف کنندگان به دلیل قیمت پایین بنزین اهمیت چندانی به صرفهجویی در مصرف انرژی نمیدهند، سهمیهبندی و افزایش قیمت راه حل امیدبخشی برای اصلاح الگوی مصرف سوخت باشد
چرا نباید قیمت بنزین گران شود؟
یک کارشناس اقتصادی گفت: تصمیمگیری در مورد قیمت بنزین تنها به فاکتورهای اقتصادی مرتبط نیست.
نرسی قربان در گفتوگو با خبرگزاری خبرآنلاین اظهار داشت: هر چند نرخ سوخت همواره برای همه کشورها از اهمیت بالایی برخوردار است اما حساسیت بر مساله بنزین در ایران چیزی فراتر از عرف و استاندارد جهانی است.
وی پیشبینی کرد: قیمت بنزین در سال جاری دستخوش افزایش نشود اما دولت با سیاستهای غیرقیمتی و اعمال محدودیت، فضای عرضه بنزین را دستخوش کاهش کند.
این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: تصمیمگیری در مورد قیمت بنزین تنها به فاکتورهای اقتصادی مرتبط نیست. نمیشود به این نکته استناد کرد که چون بنزین در ترکیه و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از ایران گرانتر است، باید در ایران هم گران شود.
قربان خاطرنشان کرد: شرایط اقتصادی ایران شباهتی به این کشورها ندارد و موضوع مهم نیز همین نهفته است.
قیمت بنزین بالا نمی رود تا به مردم فشار بیشتری وارد نشود
طبق اعلام شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، اخبار مربوط به بنزین در کشور همواره با حساسیتی بسیار بالاتر از دیگر مسائل از سوی جامعه و افکار عمومی دنبال میشود. تا آنجا که حتی هر شایعهای که در فضای مجازی منتشر میشود تا چند روز واکنشهای بسیاری را ایجاد میکند، از همین رو هر تصمیمی که در این زمینه گرفته میشود، چه مربوط به کارت سوخت باشد یا استاندارد بنزین، به شایعه گرانی این سوخت در فضای مجازی میانجامد.
به گزارش ایسنا، شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی اعلام کرد، برخی رسانهها برای جا نماندن از بازار داغ شایعات بنزینی، هر روز بر طبل این شایعات به بهانه تایید و تکذیب میکوبند و این در حالی است که دولت همواره تاکید کرده که قیمت بنزین در سال ۱۴۰۲ افزایش نخواهد داشت.
البته شایعات بنزینی تنها مربوط به قیمت نیست و هر بار که افزایش قیمت بنزین تکذیب شده بلافاصله سر و کله اخبار مربوط به کیفیت بنزین پیدا میشود.
موضوع کیفیت بنزین البته آنچنان داغ است که تا دریای کاراییب نیز جا باز کرده و رسانههای خارجی دلیل آتش گرفتن برخی از خودروها در ونزوئلا را کیفیت پایین بنزین صادراتی ایران میدانند و بر آن تاکید دارند. این در شرایطی است که در ماههای اخیر به دلیل هم ترازی مصرف و تولید بنزین در کشور، صادرات بنزین عملا متوقف بوده و هیچ محموله بنزین صادراتی از ایران نه به ونزوئلا و نه به هیچ کشور دیگری صادر نشده است.
آن گونه که علیاکبر نژادعلی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی نیز بر آن تاکید کرده و میگوید، تامین نیاز سوخت کشور اولویت اصلی است و با توجه به میانگین مصرف بالای ۱۱۰ میلیون بشکه در روز در کشور، امکان صادرات این سوخت وجود ندارد. پیش از این نیز اعلام شده بود که مدتهاست که ایران صادرات بنزین را نهتنها به ونزوئلا بلکه به هیچکجا ندارد، زیرا در روزهایی مصرف بنزین بسیار بالاتر از تولید بوده و حتی در این روزها برای تامین بنزین از ذخایر کشور استفاده کردهایم.
البته ایران برای توسعه پالایشگاههای فراسرزمینی، بازسازی پالایشگاههای ونزوئلا را در دستور کار داشته و حتی با بازسازی این پالایشگاهها، صادرات نفت و میعانات گازی به این کشور از سوی ایران در جریان است که در این پالایشگاهها، سوخت موردنیاز این کشور تولید میشود. بنابراین اگر مشکلی در سوخت ونزوئلا وجود دارد، ربطی به بنزین ایرانی ندارد، زیرا ایران اکنون، بنزینی به این کشور صادر نمیکند.
درباره اتهام پایین بودن کیفیت بنزین صادراتی موضوعات دیگری نیز مطرح میشود که از آن جمله میتوان به بازگشت یک محموله صادراتی بنزین به افغانستان، به بهانه کیفیت پایین اشاره کرد که سال گذشته مطرح شد. موضوعی که بعدا مشخص شد این محموله اصلا ایرانی نبوده و تنها از مسیر ایران به افغانستان ترانزیت شده است.
بنزین مصرف داخلی هم به طور عمومی کیفیت یورو ۴ دارد و مناسب است. اما با توجه به مصرف بالای بنزین در کشور، مقداری از آن هم بنزین با اکتان پایینتری است که مشکلی از لحاظ کارکرد خودرو ایجاد نمیکند و با استاندارد ملی انطباق دارد؛ با این حال پالایشگاههای ایران روزانه توان تولید ۷۵ میلیون لیتر بنزین با کیفیت یورو ۴ و ۵ را دارند که نشان میدهد ظرفیت تولید بنزین با این استاندارد در کشور حدود ۷۰ درصد از کل ظرفیت است.
بنابراین برخی ادعاها مبنی بر اینکه تنها ۳۸ درصد از بنزین تولیدی در کشور استاندارد است، درست نیست. آمارهای تولید در ۱۰ پالایشگاه کشور در کنار نمونهگیریهایی که از بنزین تولیدی و توزیعی در کشور از سوی سازمان استاندارد و سازمان محیط زیست میشود، نیز این ادعا را تکذیب میکند.
به نقل از ایسنا، آمارها همچنین نشان میدهند دریافت بنزین ۳ هزار تومانی با کارت شخصی که تا پیش از اجرای این طرح زیر یک درصد بود حالا به حدود ۳۵ درصد رسیده است بنابراین این طرح دولت در شرایطی که اصلاح سیاستهای قیمتی در نظام سوخت کشور اجرا نمیشود، موفق بوده و توانسته رصد مصرف بنزین را تا حد زیادی امکانپذیر کند.
در واقع دولت تلاش کرده تا بدون آنکه فشار مضاعفی با افزایش قیمت سوخت بر معیشت مردم تحمیل کند، مصرف بنزین را کنترل کرده و افزون بر اجرای صریح قانون برای استفاده از کارتهای سوخت شخصی، گام مهمی برای کنترل مصرف بنزین نیز بردارد. با توجه به این موارد، مشخص نیست که با وجود تاکید چند باره دولت مبنی بر افزایش نیافتن قیمت بنزین، چرا همچنان برخی از رسانههای رسمی و غیر رسمی شایعه گرانی بنزین را مطرح میکنند!