کشتار در روستا؛ چهار گور جمعی کشف شد
حدود 75 سال پیش جنایتی هولناک توسط اشغالگران صهیونیستی انجام شد که صدها فلسطینی را در سال 1948 در روستای الطنطوره کشته شدند که این کشتار یک هفته پس از اعلام تشکیل رژیم اسرائیل در سرزمین فلسطین صورت گرفت.
روزنامه هاآرتص در گزارشی که توسط اوفر ادیرت تهیه شده است، توضیح داد که جیهان سرحان فلسطینی، یکی از ساکنان شورای محلی روستای الفریدیس، روز سه شنبه به ساحل «دور» رفت، تاج گلی را به همراه داشت و فاتحهای خواند.
۷۵ سال پیش، در ۲۳ مه ۱۹۴۸، ارتش رژیم صهیونیستی روستای الطنطوره را اشغال کرد. حدود ۱۵۰۰ نفر در روستا زندگی میکردند. حاج رشیده مادر سرحان در این روستا زندگی میکرد. ارتش رژیم صهیونیستی ساکنان روستا را بیرون کرد. همسر اول او، شهید محمد احسان، در قتل عام توسط سربازان اسرائیلی در آنجا کشته شد.
تعیین محل گور جمعی در الطنطوره توسط کارشناسان
این روزنامه نوشت که سرحان به عنوان بخشی از فعالیت انجمن سامی العلی از این مکان بازدید کرده است. او از فعالان انجمن جدیدی به نام "کمیته آوارگان الطنطوره" است. فعالیتهای این انجمن بر بزرگداشت روستا و ساکنانش و کشتاری که در آن صورت گرفت، متمرکز است. سرحان به دنبال کشف چهار گور دسته جمعی که تعدادی از ساکنان روستا در آن دفن شده است، به این مکان رفت.
العلی به هاآرتص گفت: این یک سابقه از زمان «نکبت» است. ما برای شناسایی مکانهایی که گورهای دسته جمعی در آنجا هستند به الطنطوره آمدیم. وی گفت: بازدیدکنندگان از این مکان به علامت گذاری موقت و نمادین با گل و سنگ و روبانی که بین آنها بسته شده است، اکتفا کردند. آنها در آینده امیدوارند در این منطقه دیوار و مجسمه یادبود شهدای الطنطوره و قتل عام ساکنان را بسازند.
تحقیقات جدید، توسط مهندسی پزشکی قانونی انجام شده است که در دانشگاه لندن به ریاست مهندس اسرائیلی، پروفسور ایال وایزمن، فعالیت میکند. اعضای این مؤسسه با استفاده از فناوری پیشرفته و یافتههایی که در دادگاهها ارائه میشود حوادث نقض حقوق بشر را مستند میکنند.
محققان این مؤسسه تأکید کردند که آنها با استفاده از تجزیه و تحلیل عکسهای هوایی تاریخی و مقایسه آنها با عکسهای هوایی اخیر و جمعآوری شهادتها، ساخت مدلهای رایانهای و زمینبرداری، موفق به یافتن گورهای دستهجمعی شدند. در این عملیات تعداد معدودی از بناهای باقیمانده از روستا اندازهگیری و ثبت و مکانهایی که گورها در زیر آنها قرار دارند، بررسی شده است.
مرکز «عدالت» که متخصص مسائل حقوق بشر در سرزمینهای اشغالی است، این تحقیق را آغاز کرد و از مقامات اسرائیلی خواست دیواری در اطراف محل قبرها بسازند و پلاکاردهایی در نزدیکی آن قرار دهند. سهاد بشاره، مدیر بخش حقوقی در این مرکز به این روزنامه گفت: یافتهها کاملاً واضح و قانع کننده هستند و شواهد زیادی وجود دارد. ما میخواهیم جلوی هتک حرمت قبرها را بگیریم و کاری کنیم خانوادهها بتوانند به این مکان بیایند و این حقی است که در دادگاهها به رسمیت شناخته شده است.
محلهای گورهای دسته جمعی
به نوشته این روزنامه، این گزارش شامل شهادتهای شفاهی و کتبی فلسطینیهایی است که قبل از اشغال این روستا در آنجا زندگی و درباره محل گورهای دستهجمعی ساکنان صحبت میکردند و شهادتها به یافتن گورها و مکان آنها کمک میکرد و با عکسهای هوایی تطبیق داده شد.
یک کارشناس «بیطرف» در تشخیص عکسهای هوایی گفت: روشهای کاری که نویسندگان گزارش استفاده کردهاند قابل قبول، معقول و از نظر حرفهای درست است.
یکی از شاهدانی که این گزارش براساس گفتههای او تهیه شده دکتر عدنان یحیی (۹۲ ساله) از اهالی روستا است که امروز در آلمان زندگی میکند و شهادت خود را مبنی بر وجود یک گور دسته جمعی در محلی که در آنجا گورستان اسلامی واقع شده است، ارائه کرده است. وی در گفتوگو با هاآرتص گفت: ۱۷ ساله بودم که تعداد زیادی از ما را در ساحل زیر آفتاب جمع کردند و چند ساعتی در آنجا بدون آب و غذا ایستادیم و بعد از آن همه ما را به قبرستان بردند و در آنجا چالهای حفر کردند و از ما خواستند اجساد اهالی روستا را در آن بیندازیم. اجساد و افرادی را که نیمهزنده بودند از جمله زنهای پیر و جوان را در آنجا انداختیم.
وی افزود: عبدالله دوستم در مدرسه پای پدرش را گرفت و من دست او را گرفتم، سپس او به من گفت: عدنان او هنوز زنده است، چه کنیم؟ وی گفت، پس از آن ما را به بازداشتگاه و سپس به یک پایگاه نظامی منتقل کردند و بعد از آن به سوریه و کویت و سپس به آلمان رفتیم.
یحیی با بیان اینکه پس از دههها به الطنطوره بازگشته است، گفت: مزارع پدرم را دیدم؛ اما همه چیز از بین رفته است. وی افزود: ما انسان هستیم، میخواهیم در سرزمین خود زندگی کنیم، روزی برمیگردیم.
اعدام میدانی
العلی توضیح داد که مقامات اسرائیلی تمام تلاش خود را برای پاک کردن نام قبرستانی که یحیی در شهادت خود توصیف کرد، انجام دادند. وی تأکید کرد که آنچه اشغالگران علیه گورستانها انجام میدهند «هتک حرمت بیادبانه» است.
اخراج ساکنان الطنطوره به کشور اردن
پدربزرگش ذیب العلی جربان در زمان اشغال در الطنطوره زندگی میکرد که توسط سربازان دستگیر شد. عمویش انیس ذیب العلی الجربان در آن زمان ۱۸ ساله بود. وی از مرگ نجات یافت. العلی گفت: آنها میخواستند به او شلیک کنند، اما گلوله بیرون نیامد. سرباز چندین بار تلاش کرد و سرانجام پدربزرگم بلند شد و به او گفت: اگر خدا نمیخواهد من بمیرم، پس اصرار نکن و اینگونه زنده ماند.
تعدادی از شاهدان محل دقیق گورهای دسته جمعی را برای محققان در مهندسی پزشکی قانونی توضیح دادند. به عنوان مثال مزرعه خانواده الدسوقی، و در موارد دیگر ذکر درختان به تطبیق اطلاعات با اطلاعات به دست آمده از آن تصاویر کمک کرد. محمد سعود ابوحنا گفت: «ما را از ساحل به مکانی نزدیک قبرستان بردند و در کنار درختان کاکتوس جمع کردند.» مصطفی المصری گفت: «در ۳۰ متری شمال سه درخت وجود داشت. حفرهای حفر کردند و اطراف آن را تپههایی از خاک فراگرفت.»
شهادتهای دیگری به دست محققان در «مهندسی پزشکی قانونی» رسید که تأیید میکند ارتش رژیم صهیونیستی اقدام به اعدام شهروندان فلسطینی کرده است. احمد عبدالمعطی گفت: آنها بهترین جوانان را گرفتند و صورتشان را رو به دیوار کرده و بعد به آنها تیراندازی کردند. من با چشمان خود شاهد آن بودم.
محمد ابراهیم گفت: سربازان ارتش رژیم صهیونیستی ظرف یکی دو ساعت ۶۰ تا ۷۰ غیرنظامی را کشتند.
کمال مصری، نوه آواره طنطوره میگوید: «طنطوره برای من تکهای از بهشت است که در آن زندگی امن و مطمئنی داشتند و مادرم از زندگی، عروسی، فرهنگ و مذهب و چگونگی زندگی برایمان تعریف میکرد. مردم زندگی امنی داشتند.»
المصری روایت میکند: جدّم که در زمان نکبت مشغول دفن اموات بود، به من گفت که ۱۲۰ شهید را که با دستان خود دفن کرده و نام آنها را ثبت کرده است.
پروفسور آلون کونفینو مورخ گفت: ساکنان جدیدی به این روستای متروکه آمدند. این روستا به عنوان پایگاه خوبی برای ساختن یک شهرک جدید و پر رونق به نام «کیبوتس نهشولیم» مورد استفاده قرار گرفت. با این حال، بیشتر اموال باقی مانده در این مکان توسط سربازان و ساکنان «زخرون یعقوب» غارت شد. حاییم غفتی که بعداً وزیر کشاورزی شد، نوشت: «روستا جایی است خارج از عرف، یک عیب دارد و آن اینکه مال ما نیست.»