خواص بی نظیر گل‌گاوزبان برای سلامتی جسمی و روانی
گل‌گاوزبان گیاهی است خودرو که اغلب در دامنه کوه‌های البرز می‌روید و در حال حاضر نیز به شکل صنعتی کشت می‌شود. این گیاه دارای گونه‌های زیادی است و به دلیل خواص دارویی فراوان و گل‌های زیبا، بسیاری از خانواده‌ها آن را در باغچه‌هایشان می‌کارند. برگ‌ها و گل‌ها بخش‌های مصرفی این گیاه را تشکیل می‌دهند.
گل گاوزبان گیاه علفی و یک ساله است که ارتفاع آن تا ٦٠ سانتیمتر می‌رسد و برگهای آن پوشیده از تارهای خشن است. این گیاه در برخی نقاط برای اصلاح خاکهای شور کشت می‌شود. گیاه گل گاوزبان از دسته گیاهان دارویی است که خاصیت ضد التهابی و ضد درد دارد و یک آنتی اکسیدان قوی در برابر سرماخوردگی و مفید برای درمان آنفلوآنزا است. همچنین به دلیل تاثیر مثبت بر سیستم عصبی بدن، به کاهش استرس کمک کرده و بسیار آرامش‌بخش است.
در هر خانه ایرانی معمولا گیاه خشک شده گل گاو زبان وجود دارد. همه ما در طول زندگی حداقل یکبار، دمنوش یا چای گل گاوزبان خورده‌ایم و به معجزه این نوشیدنی ایمان آورده‌ایم. در این گزارش به خواص دمنوش گل گاوزبان پرداخته شده است.
گل گاوزبان سیستم اعصاب را آرام می‌کند
محمد شفیعی، کارشناس طب سنتی در اصفهان اظهار داشت: گل گاوزبان به دلیل دارا بودن مقادیر چشمگیر پتاسیم و کلسیم بسیار ادرارآور بوده و با تحریک بدن، تبادلات سلولی را تنظیم و سیستم اعصاب را آرام و برای درمان ناراحتی‌های اعصاب به کار می‌رود.
وی بیان کرد: جوشانده و دم‌کرده این گیاه حواس پنجگانه را تقویت کرده و بسیار نشاط‌آور، بازکننده رنگ رخسار، کاهنده غم و اندوه و ضد وحشت و اضطراب است و می‌تواند حواس‌پرتی را رفع و تنگی نفس ناشی از آشفتگی ذهنی را بهبود بخشد.
خواص ضدسرطانی
شفیعی با بیان اینکه منیزیم موجود در گل‌گاوزبان ضدسرطان بوده و به دلیل دارا بودن «آلکوالویید» می‌تواند ضد حساسیت، ضد‌روماتیسم و ضد التهاب باشد، گفت: این گیاه باعث کاهش تب در بیماری‌هایی چون سرخک، مخملک، آبله و کهیر می‌شود.
کارشناس طب سنتی با اشاره به خواص گل گاوزبان برای سرماخوردگی عنوان کرد: ویتامین C و فلانوئید‌ها با مقادر بالایی در گل گاوزبان موجود است که موجب تقویت سیستم ایمنی می‌شوند، از طرف دیگر ضد درد و ضد التهاب بودن از دیگر خواص گل‌گاوزبان است که به درمان گلودرد و سرماخوردگی کمک می‌کند.
وی ادامه داد: یکی دیگر از خواص گل گاوزبان که برای درمان سرماخوردگی و گلو درد مفید است خاصیت خلط آوری گل گاوزبان است که این گیاه دارویی با این خاصیت می‌تواند به درمان آسم و برونشیت کمک کند؛ طب سنتی بر این باور است که جای گل گاوزبان می‌تواند موجب کاهش تب بالا بشود.
خواص گل گاوزبان برای عفونت دستگاه ادراری
شفیعی به خاصیت ادرار آور بودن این گیاه دارویی اشاره می‌کند و می‌گوید: خاصیت ادرار آور بودن گل گاوزبان به علت وجود مقادیر بالای سدیم و پتاسیم است، افزایش دفعات ادرار موجب رفع عفونت شده و از این طریق به درمان عفونت‌های دستگاه ادراری کمک می‌کند، دمنوش گل‌گاوزبان به درمان التهاب و ورم کلیه و درمان بی اختیاری ادرار کمک می‌کند.
تصفیه‌کننده خون
این کارشناس طب سنتی ادامه داد: گل‌گاوزبان علاوه بر خواص درمانی فوق تصفیه‌کننده‌خون، ضداسپاسم، محرک غدد آدرنال، مقوی قلب و عروق، نرم‌کننده مجاری تنفسی، خلط‌آور، شیرافزا و مسهل بوده، ولی به دلیل دارا بودن آلکوالویید برای زنان باردار و کودکان مضر است.
وی اعتقاد دارد که دم‌کرده گل‌گاوزبان به همراه سنبل‌الطیب و لیموعمانی یک نوشیدنی نشاط‌آور و آرام‌بخش است که استفاده از آن به جای چای و قهوه در مجالس عزاداری برای ایجاد آرامش درونی توصیه می‌شود.
سنبل‌الطیب
شفیعی با اشاره به اینکه سنبل‌الطیب اعصاب را آرام می‌کند و ضدسرگیجه و تپش قلب است، گفت: کسانی که به خوردن قرص‌های شیمیایی آرام‌بخش عادت کرده‌اند بهتر است به سراغ سنبل‌الطیب بروند؛ این گیاه ضد صرع، ضد تشنج، معرق، ادرارآور، اشتها‌آور، مقوی قلب، ضددلهره و استرس بوده و سردردهای یکطرفه، اختلالات زمان یائسگی، سکسکه‌های مداوم، بی‌خوابی، خستگی و بیماری‌هایی را که منشأ عصبی داشته باشند، تسکین می‌دهد.
جلوگیری از سفید شدن مو
این کارشناس طب سنتی می‌گوید: سنبل‌الطیب به دلیل دارا بودن منگنز از سفید شدن مو جلوگیری می‌کند و شستن چشم با جوشانده آن سرخی چشم را از بین می‌برد و مقوی معده و کبد است.
وی تصریح کرد: متخصصان طب گیاهی توصیه می‌کنند برای استفاده از خواص درمانی گل گاوزبان و سنبل‌الطیب به ویژه ایجاد آرامش و نشاط حداقل هفته‌ای ۳ بار این دو گیاه را دم کرده و به جای چای نوش جان کنید.
تقویت سیستم ایمنی با دمنوش گل گاو زبان و به‌لیمو
مریم یزدانی، متخصص گیاهان دارویی در اصفهان با اشاره به خواص دمنوش گل گاو زبان و به‌لیمو گفت: دمنوش ترکیبی گل گاوزبان و به‌لیمو در کاهش درد بدن، رفع دردهای معده، آرامش اعصاب، کاهش وزن و رفع التهاب بدن موثر است و سیستم ایمنی را تقویت می‌کند.
خواص دمنوش گل گاوزبان و بابونه
وی افزود: از خواص دمنوش ترکیبی گل گاوزبان و بابونه، می‌توان به تقویت سیستم ایمنی بدن، رفع سرماخوردگی، بهبود دردهای عضلانی، رفع دردهای قاعدگی، بهبود سلامت پوست و مو، رفع اختلالات دوران یائسگی، بهبود عملکرد قلب و رفع استرس اشاره کرد.
روش‌های مصرف گیاه گل گاوزبان
یزدانی با اشاره به روش‌های مصرف گیاه گاوزبان بیان کرد: از گیاه گل گاو زبان به شیوه‌های مختلفی می‌توان استفاده کرد، یکی از محبوب‌ترین راه‌های استفاده از گیاه گل گاو زبان، دمنوش آن است، برای تهیه آن تنها کافی است گل خشک‌شده این گیاه را به مدت ۱۰ دقیقه در آب بجوشانید و از خواص آن بهره‌مند شوید.
این کارشناس گیاهان دارویی با بیان اینکه از دیگر مصارف گیاه گل گاو زبان، چای آن است، چای گل گاو زبان بسیار خوش‌طعم است و همانند چای ساده تهیه می‌شود، تصریح کرد: روغن گیاه گل گاوزبان خاصیت درمانی و زیبایی دارد و در عطاری‌ها می‌توان از آن یافت.
مصرف دم نوش گل گاوزبان به چه کسانی توصیه می‌شود؟
وی ادامه داد: افرادی که دچار سرماخوردگی شده‌اند، افراد دارای ام اس و کسانی که ضعف اعصاب و ضعف عضلانی دارند بهتر است مصرف دمنوش گل گاوزبان را در برنامه خود بگنجانند همچنین برای افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند نیز خوردن این دمنوش توصیه می‌شود.
چند توصیه
یزدانی عنوان کرد: اگر در حال مصرف داروهای شیمیایی اعصاب هستید و قصد استفاده از گیاهان دارویی را دارید حتما پزشک‌تان را در جریان بگذارید، چرا که تداخل دارویی ممکن است به ضررتان باشد.
کارشناس گیاهان دارویی گفت: برای خرید گیاهان دارویی به عطاری‌هایی بروید که محصولاتشان در مجاورت نور آفتاب نباشند، گیاهان باید به صورت کاملا خشک در بسته‌های بهداشتی پلمب شده و دارای اسم، نشانی، تاریخ مصرف و دیگر مشخصات باشند.
وی با تأکید بر اینکه مصرف گل گاوزبان به زنان باردار و شیرده و افرادی که بیماری کبدی دارند توصیه نمی‌شود، خاطرنشان کرد: زیاده‌روی در مصرف گل گاوزبان می‌تواند برای کبد سالم هم مضر باشد.
یزدانی ادامه داد: از دیگر مضرات گل گاوزبان این است که می‌تواند احتمال خطر خون‌ریزی در طول جراحی یا پس از آن را افرایش دهد، به همین علت به بیمارانی که عمل جراحی دارند توصیه می‌شود که از ۲ هفته پیش از عمل جراحی مصرف گل‌گاو زبان را قطع کنند، همچنین افرادی که مبتلا به اختلال خون‌ریزی هستند باید از مصرف گل گاوزبان خودداری کنند و یا حداقل در مصرف این داروی گیاهی احتیاط کنند.
طریقه دم کردن گل گاوزبان
برای استفاده از این گیاه، مقداری گل گاوزبان(دو تا پنج مثقال) را با نیم لیتر آب جوش، همانند چای روی حرارت غیر مستقیم بخار کتری یا سماور بگذارید و اجازه دهید ۱۰ دقیقه دم بکشد و پس از دم کشیدن، ده دقیقه بماند و بعد آن را میل کنید. تنها می‌توانید ۲ گرم گل گاو زبان را به صورت دمنوش تهیه کرده و سه بار در روز مصرف کنید.